Prof. dr. Wilhelm Bloch van de Duitse Sportuniversiteit in Keulen vertelt: ‘Net als een hacker die een computerprogramma wil veranderen, probeer je door middel van prikkels het programma van het lichaam te veranderen.’ Een voorbeeld uit zijn praktijk is een experiment met atleten. Die gingen vasten tijdens een intensieve trainingsfase. Voor het lichaam betekent dit relatieve stress, omdat het veel moet presteren maar weinig calorieën krijgt. Bloch ontdekte dat naast ontgifting ook het systeem werd veranderd. Bij de meeste atleten veranderde het metabolisme na het einde van de kuur en verwerkte het lichaam voedingsstoffen effectiever.

Maar er zijn veel aanpassingen mogelijk. Voor actieve atleten kan HIIT (zeer intensieve cardio-intervaltraining) een ‘biohack’ zijn, omdat het je uit je comfortzone haalt en je hartslag en spiergebruik verhoogt. Op de lange termijn voel je je fitter en beter. Met dieetveranderingen kun je ook prikkels instellen waar je systeem op de lange termijn door verandert. Hetzelfde geldt als je minder of meer slaapt dan normaal. Desalniettemin wijst Bloch erop dat de term biohacking heel veel omvat en dat van veel dingen nog niet is bewezen of en wat het uiteindelijk teweegbrengt. Bijvoorbeeld bepaalde plantaardige stoffen en voedingssupplementen. Of dergelijke noötropica daadwerkelijk een herseneffect hebben, d.w.z. de mentale prestaties verhogen, is niet bewezen.

Het idee van biohacking is verre van nieuw. Al duizenden jaren gebruikt de mensheid bepaalde kruiden, planten en paddenstoelen om de gezondheid en prestaties te verbeteren, pijn te verlichten of ziektes te genezen – in moderne termen: om haar performance te optimaliseren. Maar tegenwoordig hebben we een schat aan informatie tot onze beschikking en heeft technologie de wereld veranderd, terwijl onze voorouders vertrouwden op oude kennis die van generatie op generatie werd doorgegeven. Maar in onze tijd streeft wordt naar steeds meer perfectie gestreefd. Die biohackers die hun optimalisatie tot het uiterste willen doorvoeren en een zeer directe aanpak willen volgen, worden grinders genoemd. ‘Slijpers’ in het Nederlands. Ze vermalen en modificeren hun eigen lichaam met NFC-chips (Near Field Communication), navigatieapparatuur en koptelefoons. Het doel is te transformeren in de eerste zelfgemaakte cyborgs. Dergelijke experimenten zijn niet honderd procent veilig. DIY-biologie, die nu wijdverbreider is, is onschadelijker. Voor deze tak van biohacking bestaat al een wereldwijd netwerk, waarop insiders van gedachten kunnen wisselen over gadgets, zelfgemaakte centrifuges, microscopen en andere tools. De meest nuchtere variant streeft ernaar ons leven te verbeteren door wetenschap bewust en verstandig toe te passen in het dagelijks leven. Dat kan door voedingssupplementen zijn, waar de biohacker natuurlijk alles van weet, of ingrediënten in huidverzorging die we individueel nodig hebben, zodat we precies bereiken wat we willen en wat onze huid nodig heeft.

De in Londen gevestigde huidexpert Jasmina Vico gelooft heilig in biohacking als de toekomst van onze huidverzorging. Geen van haar klanten ontkomt vandaag de dag aan een holistische benadering. Ze wil weten wat er in hun lichaam gebeurt, vraagt ​​naar de spijsvertering, het slaapgedrag, de stressniveaus, micronutriënten en algemene voeding voordat ze een ​​van haar befaamde laserbehandelingen, needling, led-gezichtsbehandelingen of zachte zuurpeelings geeft. Ze gelooft sowieso niet in het geroemde doel van een vlekkeloze huid. ‘We kunnen een huid niet zo drastisch veranderen dat het de beste versie van zichzelf is. Ik ben een probleemoplosser en wat ik doe is een verandering signaleren en – ook als deze niet zichtbaar is – er een oplossing voor vinden.’ Volgens haar is een mooie huid een langetermijninvestering, die voortdurende zorg vergt.

Het toekomstscenario dat de wetenschap laat zien is adembenemend en tegelijkertijd een tikje angstaanjagend. Binnen afzienbare tijd kunnen we ons lichaam nauwkeurig volgen met behulp van wetenschap en geavanceerde technologieën. We gaan ons slaappatroon precies volgen met een monitor op het bed of met behulp van nanorobots. Slaap is immers een van de belangrijkste factoren voor een mooie huid.

‘De toekomst zal veel meer op preventie gericht zijn dan voorheen, en dat op celniveau’, meent Vico.

‘Door onze eigen gezondheid in de gaten te houden, begrijpen we beter hoe ons lichaam werkt en hoe het reageert op interne en externe factoren. Dat is voor iedereen anders. Maar het zal de sleutel zijn om te begrijpen hoe ontstekingen ontstaan.’

Het is al lang bekend dat het de zogenaamde stille ontstekingen zijn die tot ziekte en huidveroudering leiden. Beautymerken investeren nu al in producten die op het individu zijn afgestemd in plaats van in crèmes voor iedereen. Zo is daar de microbioomhuidverzorging, waarbij nu al wordt gezocht naar oplossingen die veel verder gaan dan pre- en probiotica. ‘Tegenwoordig is bijna geen enkele huid nog in balans’, aldus de Hamburgse arts en schoonheidsspecialist dr. Sabine Gutt.

Verzorgingsproducten die gericht zijn op het microbioom kunnen de homeostase reguleren en de pH weer op een gezond niveau brengen. Gütt: ‘De microbioomverzorging moet er voor een oudere huid anders uitzien dan voor een huid met puistjes. We moeten individualiseren. Dat is de toekomst.’ Maar dat betekent ook uitstrijkjes en gene sequencing. Zover zijn we nog niet. Op dit moment moet iedereen voor zichzelf uitproberen hoe hij zichzelf gezonder, fitter en gelukkiger kan ‘biohacken’.